Koşmak mı Yürümek mi?

Yürümek mi Koşmak mı?

Yazan: Dr. Murat Kınıkoğlu

“Doktor Bey koşalım mı, yürüyelim mi?” diye soran hastalarıma cevabımdır:

South Caroline Üniversitesi tarafından yapılan ve San Fransisco’daki spor hekimliği konferansında tebliğ edilen bir çalışma, koşmanın yürümeye göre daha yararlı olduğunu göstermiştir. Adı geçen çalışmada yaşları 20-100 arasında değişen 53.000 bin kişi incelendi (yazıyla: elli üç bin). Kalp hastalığı, kanser, şeker hastalığı olmamasına dikkat edilen katılımcılar “düzenli koşanlar” (% 27) ve “yürüyenler” (%73) olarak iki gruba ayrıldı ve uzun vadede ölüm oranları kıyaslandı. Sonuç: koşanlarda ölüm oranı % 20 daha düşük bulundu.

Koşun ama abartmayın…

Koşmanın yürümekten iyi olduğunu anladık, peki hangi hızla ve ne süreyle koşmak iyi?
Koşanlar süre ve mesafe olarak gruplara ayrıldığında görülüyor ki saatte 10 km’yi aşmadan haftada 30 km’ye kadar koşanlar fayda görüyor, buna karşılık saatte 10 km hızı aşan veya haftada 40 km den fazla koşanlar zarar görmeye başlıyorlar. Daha önce Mayo Clinic Dergisi’nde yayınlanan başka bir çalışma, maraton koşusu, triatlon gibi aşırı zorlamalı koşunun, yarışmacı statüsünde bisiklet sürmenin uzun dönemde kalbe zarar verebileceğini göstermişti. Hiçbir şikâyeti olmayan sağlıklı maraton koşucularının %12’sinde kalp sintigrafilerinde “patchy myocardial scarring” (kalp kası harabiyetleri) bulunmuştur. Yalnız bu değil, maraton koşucularında atrial fibrilasyon dediğimiz ritm bozukluğunun ortaya çıkma ihtimali de beş misli artmaktadır.

Danimarka’da yapılan bir çalışmada 1976’dan bu yana koşan 20.000 (yirmi bin) kişi incelendi, bu çalışmada da koşanların yürüyenlerden 6 yıl daha uzun yaşadığı gösterildi. Fazla koşanların (örneğin haftada 4-5 gün birer saatten fazla) faydadan çok zarar gördükleri tespit edildi. En uzun yaşayanlar grubunda haftada iki veya üç kez olmak üzere toplam 1-2,5 saat koşanlar vardı.

Sonuç olarak pek çok şeyde de olduğu gibi koşunun da fazlası zararlıdır.
Herhangi bir sağlık sorunu olmayan kişilerin koşmalarının sağlık açısından yararlı –yürümeden iyi– olduğunu düşünüyorum. Abartmadan, aşırıya kaçmadan, kasmadan koşmak en iyisidir. Bu işi sağlık amacıyla yapıyorsanız daha önce yazdığım gibi üç yürü bir koş metodunu uygulamak en iyisidir (bakınız: Bir Yürü, Bir Koş). Koşun, yorulduğunuzu hissedince yürüyün, sonra tekrar koşun. Ne kendinizle ne de biraz önce koşarak yanınızdan geçen o gıcık adamla yarışın.

Koşunun zararları, koşunun yararları, yürümek mi koşmak mı daha iyidir gibi konular hakkında olup spor ve sağlıklı yaşam (fitness) konularıyla dolaylı yoldan ilgili olan bu yazıda kullanılan telif haklarıyla korunan görseller: Nwardez ve Ed Yourdon Creative Commons lisanslarına uygun olarak kullanılmıştır.