Bazı Bağırsak Bakterileri Belirli İlaçları Daha Az Etkili Hale Getirebilir
Yeni bir araştırma, bağırsak bakterilerinin, GPCR hedefli oral ilaçları metabolize ederek etkilerini azaltabileceğini ortaya koyuyor. University of Pittsburgh ve Yale University tarafından yürütülen çalışma, bu bakterilerin ilaçları farklı bileşiklere dönüştürdüğünü gösteriyor. Özellikle şizofreni ve bipolar bozukluk tedavisinde kullanılan iloperidon gibi ilaçlar, bağırsak bakterileri tarafından yoğun şekilde metabolize ediliyor. Bu bulgular, kişiselleştirilmiş tıp ve ilaç tasarımı için yeni yollar açabilir.
Bağırsak Bakterileri ve İlaç Etkileşimi
University of Pittsburgh ve Yale University tarafından Nature Chemistry dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, bağırsak bakterilerinin, G protein-coupled reseptörleri (GPCR) hedefleyen oral ilaçları metabolize ederek bu ilaçların etkisini azaltabileceğini gösteriyor. GPCR’leri hedefleyen ilaçlar, migren, depresyon, tip 2 diyabet, prostat kanseri gibi yaygın sağlık sorunlarının tedavisinde kullanılan, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanmış 400’den fazla ilacı kapsıyor.
Araştırmanın Bulguları
Pitt Eczacılık Okulu’nda yardımcı doçent olan ve çalışmayı Yale Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmacıyken başlatan Dr. Qihao Wu, “GPCR hedefli ilaçların insan bağırsak mikrobiyotası ile nasıl etkileşime girdiğini anlamak, kişiselleştirilmiş tıp girişimlerini ilerletmek için kritik önem taşıyor,” diyor. Wu’ya göre, bu araştırma, tedavilerin her birey için daha etkili ve güvenli olmasını sağlayacak yeni ilaç tasarımı ve tedavi optimizasyonu yolları açabilir.
İlacın etkinliği, yaş, genetik yapı, diyet gibi faktörlere bağlı olarak kişiden kişiye değişiyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, bağırsak mikrobiyotasının da oral ilaçları metabolize ederek bu bileşikleri farklı kimyasal yapılara dönüştürebildiğini ve etkinliklerini potansiyel olarak değiştirebildiğini ortaya koydu.
Araştırma Süreci
Dr. Wu ve Yale Üniversitesi’ndeki Dr. Jason Crawford, Dr. Noah Palm ve Dr. Andrew Goodman laboratuvarlarından araştırmacılar, hangi bağırsak bakterilerinin hangi ilaçları metabolize ettiğini anlamak için bir laboratuvar testi sistemi geliştirdi. İnsan bağırsağında yaygın bulunan 30 bakteri türünden oluşan sentetik bir mikrobiyal topluluk oluşturarak, bu bakterilere 127 GPCR hedefli ilacı ayrı ayrı eklediler. Ardından, ilaçların kimyasal olarak dönüşüp dönüşmediğini ve hangi bileşiklerin oluştuğunu ölçtüler.
Sonuçlar, test edilen 127 ilaçtan 30’unun bakteriler tarafından metabolize edildiğini ve bunlardan 12’sinin yoğun şekilde metabolize edildiğini gösterdi. Yoğun metabolizasyon, orijinal ilacın konsantrasyonunun büyük ölçüde azalarak farklı bileşiklere dönüştüğü anlamına geliyor.
İloperidon Üzerinde Derinlemesine İnceleme
Araştırmacılar, özellikle şizofreni ve bipolar I bozukluk tedavisinde kullanılan iloperidon adlı ilacı detaylı olarak inceledi. Morganella morganii adlı bir bakteri türünün, iloperidonu laboratuvar ortamında ve farelerde farklı bileşiklere dönüştürerek etkisiz hale getirdiği gözlemlendi. Bu bulgu, belirli bağırsak bakterilerinin GPCR hedefli ilaçların etkisini azaltabileceğini doğruluyor.
Daha Geniş Uygulamalar
Dr. Wu, çalışmanın yalnızca bir grup GPCR ilacına odaklandığını, ancak geliştirilen yöntemin oral yolla alınan herhangi bir kimyasal madde için kullanılabileceğini belirtiyor. Örneğin, mısırda bulunan bazı fitokimyasalların bağırsak bariyer fonksiyonunu etkileyebileceği, ancak bağırsak mikrobiyotasının bu maddeleri detoksifiye ederek koruyucu bir rol oynayabileceği gözlemlendi.
Wu, “Bu sistem, gıdalardaki bileşiklerle bağırsak bakterileri arasındaki etkileşimleri araştırmak için de kullanılabilir,” diyor. Ayrıca, Wu Laboratuvarı’nın bir sonraki hedefi, bu biyotransformasyonların altında yatan metabolik yolları çözerek tedavi etkinliğini artırma ve ilaç güvenliğini iyileştirme stratejileri geliştirmek.
Uyarı ve Öneriler
Dr. Wu, bu bulguların insanlar üzerindeki etkilerini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Hastaların ilaçlarını değiştirmeden veya bırakmadan önce mutlaka sağlık uzmanlarına danışmaları gerektiğini hatırlatıyor.
Çalışmanın Destekçileri ve Katkıda Bulunanlar
Araştırma, Ulusal Genel Tıp Bilimleri Enstitüsü (1RM1GM141649) tarafından desteklendi ve Ulusal Sağlık Enstitüleri’nden (DP2DK125119 ve R01AT010014) ek fon aldı. Çalışmada, Yale Üniversitesi’nden Dr. Deguang Song, Yanyu Zhao, Dr. Andrew Verdegaal, Dr. Tayah Turocy ve Dr. Brianna Duncan-Lowey de yer aldı.
Yayın Tarihi: 3 Nisan 2025 Kaynak:University of Pittsburgh Referans: Qihao Wu, Deguang Song, Yanyu Zhao, Andrew A. Verdegaal, Tayah Turocy, Brianna Duncan-Lowey, Andrew L. Goodman, Noah W. Palm, Jason M. Crawford. Activity of GPCR-targeted drugs influenced by human gut microbiota metabolism. Nature Chemistry, 2025; DOI: 10.1038/s41557-025-01789-w
Zinde Türkiye Sağlıklı Yaşam ve Spor Dergisi 2009 yılında kurularak bodytr.com adresinde 2014 yılındaki satışa kadar geçen sürede hizmet vermiş ve ülkenin en çok ziyaret edilen fitness sitesi olmuştu. 10 yıllık bir aradan sonra 2025 yılında tekrar etkinleşmiştir.
İlk yorum yapan siz olun