Spor ve sağlıklı yaşam konusunda bana internetten veya yüz yüze danışan insanların önemli bir kısmında gördüğüm ortak bir inanç var: “Ben çok hareketli yaşıyorum, dolayısıyla spora o kadar fazla ihtiyacım yok (veya hiç yok).” Peki, bu inanış doğru mu? Hemen söyleyeyim, bu inanış doğru değil. Nedenlerinden biraz bahsedelim.
Evde, açık havada veya salonlarda yaptığımız antrenmanlar belirli bir sistem içerisindedir ve vücudun fayda görebilmesi için dizayn edilmişlerdir. Gelişigüzel yapılan bir antrenmanın verimi bile düşük olurken, antrenman ilkelerine uygun olmayan sıradan işleri antrenman kabul edemeyiz. Bu tip hareketler, davranışlar, günlük yaşam alışkanlıkları sizi oldukça yorabilir, terletebilir ve hatta çok kalori de harcatabilir ancak kesinlikle spor değildir ve asla sporun yerini tutmaz.
Beden işi yapanlar da risk altında
Koşuşturmalı işlerde durum böyleyken bedenle yapılan işlerde de durum çok farklı değildir. Hatta bedenle yapılan işlerde dikkat edilmezse sağlık sorunu yaşama olasılığı oldukça yüksektir. Kasları yoran, birçok farklı hareketin yapıldığı işlerde çalışanlar temel kineziyolojik ve postür bilgisine sahip olursa kas-iskelet sorunlarını yaşama olasılıkları ciddi oranda düşer.
Bu konuda devletimiz ne yazık ki gerekli hazırlıkları yapmayarak vatandaşların ihtiyacı olan bu önemli bilgilendirmeyi yeterli düzeyde yapamamaktadır. Sanırım ki bu durum, devletin anayasal görevlerinden olan “vatandaşı korumak” ilkesiyle uyuşmuyor. Çağımızın bilimsel nimetleri bize birçok sorunu ve nasıl kolayca korunabileceğimizi öğretmiş durumdayken bunlara yönelik çalışma yapılmaması doğru değil. Sağlığı korumak sadece aşı yaptırmakla, taramalarla vs. mümkün olmamaktadır. Koruyucu hekimliğin kalitesini artıracak egzersize dair bilgiler de halka ihtiyaçları nispetinde devlet eliyle ulaştırılmalıdır. Bu basit eğitimler lisede, yüksek öğrenimde ve işyerlerinde sağlanabilir. Kısa vadede maliyeti olan bu bilgilendirme çalışmaları uzun vadede önemli tasarruf sağlar.
Her neyse, sonuç olarak nasıl ki sürekli masabaşı işlerinde çalışıp hareket etmeyenler ciddi sağlık sorunlarına davetiye çıkartıyorsa, bedeniyle çalışanlar için ciddi riskler, özellikle uzun vadede, söz konusudur.
En çok ev hanımları dikkat etmeli
Ev hanımları içinse durum hepsinden beterdir çünkü çoğu ev kadınının günlük yaşamı hem hareketsiz (sedanter) hem de yer yer yapılan hafif-ağır karışık beden işlerinden oluşur. Yaşamlarında hakim olan hareketsiz yön, hareketsizlikten kaynaklanan sorunlara davetiye çıkarırken, zaman zaman yaptıkları işlerde bedenlerini doğru kullanmazlarsa yaşayacakları risk çok daha fazladır çünkü vücutları formda ve antrene değildir. Bir örnek verelim: Örneğin profesyonel olarak bedeniyle iş yapan bir temizlik personeli kadın, haftada en az 3 gün mobilyaları kaldırmaktadır ve bu kaldırma işinin tekniğini bilmeyerek büyük bir risk almaktadır. Benzer şekilde, haftada ya da sadece ayda birkaç kere kanepe kaldırmak durumunda kalan bir ev hanımı da kanepeyi yanlış teknikle kaldırmaktadır. Bu durumda, ev kadınının profesyonel temizlikçiye göre aldığı risk çok daha büyük olacaktır.
İşten antrenman çıkabilir, ancak…
Peki, işlerimizi antrenmana çevirmenin hiçbir yolu yok mu? Var, ancak bunun için yeterli teorik ve pratik bilgiyle donanmış olmalısınız. Örneğin ben 7-8 sene önce beden işi yaparken zaman zaman karşıma çıkan fırsatları değerlendiriyordum: Yerden kalkması gereken onlarca çuvalı t-bar rowing hareketine göre kaldırarak kucaklıyor ve squat prensibine göre doğruluyordum. Bu sayede bazı günler sırt ve bacak antrenmanını gerçekten yapmış oluyordum. Bu fırsatı yaratan bir işiniz varsa hareketlerinizi analiz ederek antrenman haline sokulabilecekleri inceleyebilirsiniz. Onun dışında, pek çok iş doğası gereği ne yazık ki antrenmana fırsat tanımaz, antrenman yerine de geçemez; sizi istediği kadar yorsun, bir antrenman yerini tutmaz. 45 dakikalık, haftada üç kere yapacağınız bilinçli bir antrenman bile, her gün sizi çok yoran işlerden çok daha faydalı olacaktır. Onun için sağlık için spor yapmaya, spora zaman ayırmaya çalışın ve kendinizi “Ben zaten çok çalışıyorum, spor yapmama gerek yok.” gibi hatalı bir inanışla aldatmayın.
Yazıma son verirken altını çiziyorum: Hangi işi yapıyor olursanız olun, işiniz antrenman yerine geçmeyecektir. Evinizin içinde, haftada 3 kere yapacağınız 45 dakikalık bilinçli antrenmanlar ise sağlığınızı büyük oranda geliştirecek ve sayısız fayda sağlayarak hayatınızı kolaylaştıracaktır. Egzersizin faydaları için aşağıdaki yazı ve çevirime göz atmanızı öneririm. Sağlıklı kalın, spordan ayrılmayın! Sporun Faydaları Sporun 50 Yararı
Spor yapmanın faydaları, neden spor yapmalıyız, spor yapmazsak ne olur, düzenli sporun yararları gibi konular hakkında olup sağlıklı yaşam, fitness düzenli spor ve koruyucu hekimlik hakkındaki bu yazıda kullanılan telif haklarıyla korunan görseller: Joel Robison ve Kelly Reese Creative Commons lisanslarına uygun olarak kullanılmıştır.
Mustafa Kemal İlşad ÖZKAN, 2009 yılından bu yana fitness ve spor camiasında çok çeşitli görev ve kademelerde çalışmıştır. Yüzlerce fitness makalesinin yanı sıra yayınlanmış 3 fitness kitabı bulunan Özkan, profesyonellere eğitim vermeye devam etmektedir.
İlk yorum yapan siz olun