Hava ve Işık Kirliliği Çocuklarda Tiroid Kanseri Riskini Artırıyor

Erken Yaşta Hava ve Işık Kirliliğine Maruziyet, Çocuklarda Tiroid Kanseri Riskinin Artmasıyla Bağlantılı

Yale Üniversitesi’nin yeni araştırması, erken yaşta hava kirliliği (PM2.5) ve gece yapay ışık maruziyetinin çocuklarda ve gençlerde tiroid kanseri riskini artırabileceğini gösteriyor. Perinatal dönemde bu çevresel kirliliklere maruz kalanlarda papiller tiroid kanseri riski %7-25 artıyor. Özellikle Hispanik çocuklar ve ergenlerde daha güçlü bir bağlantı gözlendi. Bulgular, çevresel faktörlerin çocuk sağlığı üzerindeki etkisini vurguluyor.

Çevresel Kirlilik ve Çocuk Sağlığı

Yale Üniversitesi liderliğinde yürütülen yeni bir araştırma, erken yaşta yaygın iki çevresel kirleticiye maruz kalmanın –ince partikül madde hava kirliliği (PM2.5) ve gece yapay dış aydınlatma (O-ALAN)– çocuklarda ve gençlerde papiller tiroid kanseri riskini artırabileceğini ortaya koydu. (PM hakkında bilgi için bakınız: Hava Kirliliği PM Değeri Nedir? yazımız.)

Environmental Health Perspectives dergisinde yayınlanan çalışma, perinatal dönem (genellikle hamilelikten doğum sonrası ilk yıla kadar olan süreç) sırasında bu kirliliklere maruziyet ile tiroid kanseri arasında anlamlı bir ilişki buldu.

Yale Halk Sağlığı Okulu’ndan Dr. Nicole Deziel, “Bu sonuçlar, her iki maruziyetin de ne kadar yaygın olduğu düşünüldüğünde endişe verici. İnce partikül madde, araç trafiği ve endüstriyel faaliyetlerden kaynaklanan kentsel hava kirliliğinde bulunuyor; gece yapay ışığı ise özellikle yoğun nüfuslu kentsel alanlarda yaygın,” diyor.

Çalışma Nasıl Yapıldı?

Araştırma, 20 yaşından önce papiller tiroid kanseri tanısı konan 736 birey ile doğum yılına göre eşleştirilmiş 36.800 kontrol katılımcısının verilerini analiz etti. Tüm katılımcılar Kaliforniya’dandı. Ekip, coğrafi bilgi sistemleri ve uydu modellemesi kullanarak, doğum yerindeki ikametgâha bağlı olarak bireysel düzeyde PM2.5 ve O-ALAN maruziyetini değerlendirdi.

Bulgular, PM2.5 maruziyetinde her 10 mikrogram/metreküp artışın, tiroid kanseri gelişme olasılığını %7 artırdığını gösterdi. Gece yapay ışık maruziyeti yüksek olan bölgelerde doğan çocuklar ise tiroid kanseri geliştirme olasılığında %23-25 daha yüksek risk taşıyordu.

En güçlü ilişki, 15-19 yaş arası ergenler ve Hispanik çocuklar arasında gözlendi.

Tiroid Kanserinin Çocuklar Üzerindeki Etkisi

Dr. Deziel, “Tiroid kanseri, çocuklar ve ergenler arasında en hızlı artan kanser türlerinden biri, ancak bu popülasyonda nedenlerine dair çok az şey biliyoruz,” diyor. Çocuklarda tiroid kanseri, yetişkinlere kıyasla genellikle daha ileri evrelerde ve daha büyük tümör boyutlarıyla teşhis ediliyor.

Hayatta kalan çocuklar, sıcaklık düzenleme bozuklukları, baş ağrıları, fiziksel engeller ve zihinsel yorgunluk gibi yan etkilerle karşı karşıya kalabiliyor. Bu hastalık, eğitim, iş hayatı ve aile kurma gibi önemli yaşam dönüm noktalarını etkileyebiliyor ve anksiyete ile depresyon gibi ruhsal sorunlara katkıda bulunabiliyor.

Kirlilik ve Endokrin Sistem

Hem PM2.5 hem de O-ALAN, hayvanlarda ve yetişkinlerde endokrin sistemi, özellikle tiroid fonksiyonunu bozduğu gösterilen çevresel karsinojenlerdir.

• PM2.5 partikülleri, kan dolaşımına girebilecek kadar küçük olduğundan, kanser yolaklarını düzenleyen hormon sinyallerini bozabilir.
• Gece yapay ışığı, melatonin üretimini baskılayarak ve sirkadiyen ritimleri değiştirerek hormonla düzenlenen kanser yolaklarını etkileyebilir.

Çevresel Adalet ve Eşitsizlikler

Araştırma, çevresel adalet endişelerini de gündeme getiriyor. Renkli topluluklar ve düşük gelirli nüfuslar, genellikle hem hava kirliliğine hem de ışık kirliliğine oransız şekilde maruz kalıyor. Bu eşitsizlikler, özellikle Hispanik çocuklarda gözlenen daha yüksek tiroid kanseri yüküne katkıda bulunabilir.

Gelecek İçin Öneriler

Araştırmacılar, bulguların doğrulanması ve genişletilmesi için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Geliştirilmiş maruziyet ölçümleri ve uzun vadeli tasarımlar kullanılarak yapılacak araştırmalar, bu bağlantıyı daha iyi anlamaya yardımcı olabilir.

Dr. Deziel, “Bu sonuçlar, çocukluk çağı kanser araştırmalarında çevresel faktörleri ele almanın kritik önemini gösteriyor. Hava kirliliğine maruziyeti azaltmak ve ışık kirliliğini yönetmek, çocukların sağlığını korumada önemli adımlar olabilir,” diyor.

Çalışma, Yale Biyoistatistik, Kronik Hastalık Epidemiyolojisi ve Pediatri Bölümleri ile Güney Kaliforniya Üniversitesi, UC Berkeley ve Amerikan Kanser Derneği’nden uzmanların iş birliğiyle gerçekleştirildi. Dr. Deziel ve bazı yazarlar, Yale Kanser Merkezi ile bağlantılıdır.

Yayın Tarihi ve Kaynak

Yayın Tarihi: 18 Nisan 2025
Kaynak: Yale Üniversitesi
Referans: Nicole C. Deziel, Rong Wang, Joshua L. Warren, Catherine Dinauer, Jennifer Ogilvie, Cassandra J. Clark, Charlie Zhong, Joseph L. Wiemels, Libby Morimoto, Catherine Metayer, Xiaomei Ma. Perinatal Exposures to Ambient Fine Particulate Matter and Outdoor Artificial Light at Night and Risk of Pediatric Papillary Thyroid Cancer. Environmental Health Perspectives, 2025; DOI: 10.1289/EHP14849