Temassız Hücre Taşıma: Biyoteknoloji Otomasyonu ve Akustik Olarak Havada Tutulan Elmas
Bristol Üniversitesi’nden mühendisler, akustik dalgalarla hücreleri temassız bir şekilde hareket ettiren bir teknoloji geliştirdi. Bu yenilik, büyük laboratuvar ekipmanlarını masaüstü bir cihaza indirgeyerek ilaç keşfini hızlandırabilir ve kişiselleştirilmiş tıp taramalarını kliniklerde mümkün kılabilir. Teknoloji, kanserden Alzheimer’a kadar birçok hastalığa yönelik yeni tedavilerin geliştirilmesini destekleyebilir.
Biyoteknolojide Yeni Bir Yaklaşım
Bristol Üniversitesi’nden bir spin-out şirketi olan Impulsonics’in mühendisleri, hücreleri fiziksel temas olmadan hareket ettirebilen çığır açan bir teknoloji geliştirdi. Bu yenilik, şu anda büyük laboratuvar ekipmanları gerektiren kritik görevleri masaüstü bir cihaz üzerinde gerçekleştirmeyi mümkün kılıyor. Teknoloji, yeni ilaçların keşfini hızlandırma ve kliniklerde kişiselleştirilmiş tıp taramalarını hayata geçirme potansiyeline sahip.
Science dergisinde yayımlanan bir makalede, Impulsonics’in CEO’su ve teknolojinin mucidi Dr. Luke Cox, Bristol Üniversitesi’nde öğrenci olduğu günlerden bu yeniliği geliştirme sürecine kadar olan yolculuğunu anlattı. Makale, Bioinnovation Institute ve Science İnovasyon Ödülü kapsamında bir ödül yazısı olarak yer aldı.
Hücrelerle Dans Eden Teknoloji
Her yeni ilacın ardında, bilim insanlarının petri kaplarında hücreler yetiştirerek ilacı test etmek için harcadığı binlerce saat yatıyor. 2025’te bile bu süreç, büyük ölçüde manuel ve otomasyonu zor bir iş olmaya devam ediyor. Bu, pahalı ve bazen güvenilmez süreçlere yol açarak hayat kurtaran yeni ilaçların klinik kullanıma ulaşmasını zorlaştırıyor.
Yeni teknoloji, akustik dalgalar kullanarak hücreleri hareket ettiriyor; bu süreçte hücreler adeta “dans ediyor”. Bu yetenek, laboratuvardaki birçok büyük ekipmanın yerini alabilir ve hücre büyümesini otomatikleştirerek bilim insanlarının yeni ilaçları daha hızlı keşfetmesine olanak tanır. Ayrıca, kliniklerde birden fazla ilacın test edilerek en etkili olanın bulunmasını sağlayan kişiselleştirilmiş tıp taramaları gibi yeni imkanlar sunuyor.
Teknolojinin Kökeni: Havada Tutulan Elmas
Dr. Luke Cox, teknolojinin temelini, bir elması akustik levitasyon ile havada tutma deneyi sırasında attı. Nesneleri yerçekimine karşı havada tutabilen bu “sihirli” deneyi gözlemlerken, teknolojinin küçük ve hassas objeleri manipüle etme potansiyelini fark etti. Bu fikir, hücreleri hareket ettirme çalışmalarına dönüştü ve sonunda biyomedikal laboratuvarlarda yaygın süreçlerin yerini alabilecek bir teknolojiye evrildi.
Cox ve ekibi, bu fikri geliştirerek karmaşık biyomedikal görevlerin, örneğin bir hücre popülasyonunu genişletmenin, bu teknolojiyle gerçekleştirilebileceği bir noktaya getirdi. Dr. Cox, “Bu teknolojinin büyük bir faydası, yeni ilaç tarama sürecini hızlandırmasıdır. Kanserden Alzheimer’a kadar pek çok hastalığa yönelik yeni ilaçların keşfini destekleyebilir,” diyor.
Kompakt ve Verimli Bir Çözüm
Bristol Üniversitesi’nde akademisyen ve Impulsonics’in kurucu ortağı Prof. Bruce Drinkwater, “Cihaz küçük; önceki teknolojiler bütün odaları kaplarken, bu cihaz standart bir laboratuvar tezgahının yarısı kadar yer kaplıyor,” diyor. “Kritik olarak, çok yüksek kaliteli verileri hızlı bir şekilde üretiyor; bu, biyomedikal araştırmalarda tam da ihtiyaç duyulan şey.”
Cihaz, iyi üretim uygulamaları (GMP) ile uyumlu süreçlerle çalışarak, ürünlerin güvenlik standartlarını karşılamasını ve tutarlı bir şekilde üretilebilmesini sağlıyor. Bu, teknolojinin klinik uygulamalara geçişini kolaylaştırıyor.
Gelecek Uygulamalar
Bu buluş, biyoteknoloji alanında çok sayıda potansiyel uygulamaya sahip. Dr. Cox, “Bu benzersiz teknoloji platformunu genişleterek, hücrelerin yetiştirildiği her yerde, ilaç ve sağlık sektörlerinde gelişimi hızlandırmayı sabırsızlıkla bekliyorum,” diyor. Teknoloji, ilaç geliştirme süreçlerini otomatikleştirerek maliyetleri düşürebilir, veri kalitesini artırabilir ve kişiselleştirilmiş tıbbı daha erişilebilir hale getirebilir.
Yayın Tarihi: 3 Nisan 2025 Kaynak:Bristol Üniversitesi Referans: Luke Cox. Dancing with the cells: How acoustically levitating a diamond enabled a redesign of biotech automation. Science, 2025; 388 (6742): 41; DOI: 10.1126/science.adw0393
Zinde Türkiye Sağlıklı Yaşam ve Spor Dergisi 2009 yılında kurularak bodytr.com adresinde 2014 yılındaki satışa kadar geçen sürede hizmet vermiş ve ülkenin en çok ziyaret edilen fitness sitesi olmuştu. 10 yıllık bir aradan sonra 2025 yılında tekrar etkinleşmiştir.
İlk yorum yapan siz olun