Babanın Depresyonu Çocukları Yıllarca Etkiliyor

Rutgers Üniversitesi’nin yeni araştırması, babaların depresyonunun çocuklarının davranışlarını uzun vadede etkilediğini gösteriyor. Beş yaşında babalarında depresyon belirtileri gözlenen çocuklar, 9 yaşında öğretmenler tarafından bildirilen davranış sorunları ve sosyal beceri eksiklikleri sergiliyor. Bulgular, babaların ruh sağlığına yönelik erken müdahalelerin hem ebeveyn hem de çocuk refahı için kritik olduğunu vurguluyor.

Babanın Depresyonunun Çocuklar Üzerindeki Etkisi

Popüler kültürde babalar genellikle metanetli, hassas ve güçlü figürler olarak resmedilir. Ancak gerçek hayatta babalar da tıpkı diğer bireyler gibi depresyon yaşayabilir ve bu durum, özellikle tedavi edilmediğinde, çocukların sosyal ve davranışsal gelişimini yıllarca etkileyebilir. Rutgers Üniversitesi’nden yapılan yeni bir araştırma, bu bağlantıyı net bir şekilde ortaya koyuyor.

American Journal of Preventive Medicine dergisinde yayınlanan çalışmada, Rutgers Robert Wood Johnson Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Kristine Schmitz liderliğindeki ekip, beş yaşında babalarında depresyon belirtileri gözlenen çocukların, 9 yaşında davranış sorunları ve sosyal beceri eksiklikleri gösterme olasılığının daha yüksek olduğunu bildirdi.

Dr. Schmitz, “Depresyonu sadece annelerde değil, babalarda da dikkate almalıyız. Depresyon tedavi edilebilir ve tüm aileyi desteklemek için çocuk doktorlarının babalarla ruh sağlıkları hakkında konuşması ve baba odaklı müdahaleler geliştirmesi gerekiyor,” diyor.

Çalışma Nasıl Yapıldı?

Araştırma, 1998-2000 yılları arasında ABD’deki 20 büyük şehirde rastgele seçilen doğumları izleyen Ailelerin ve Çocuk Refahının Geleceği Çalışması (FFCWS) verilerine dayanıyor. Çalışma, katılımcıların hayatındaki değişiklikleri takip etmeye devam ediyor.

Schmitz ve ekibi, iki temel veri noktasına odaklandı:

• Çocuklar 5 yaşındayken, babalar son bir yıldaki depresyon belirtileri açısından tarandı.
• Çocuklar 9 yaşındayken, öğretmenleri davranış değerlendirmeleri içeren bir anket doldurdu.

Toplam 1.422 baba ve çocuklarının verileri analiz edildi. Babaların %74’ü, çocukları 5 yaşındayken en az yarı zamanlı olarak çocuklarıyla birlikte yaşıyordu. Sosyodemografik faktörler ve anne depresyonu kontrol altına alındığında, babanın depresyonu ile çocuğun davranışları arasında açık bir bağlantı bulundu.

Bulgular: Depresyonun Uzun Vadeli Etkileri

Beş yaşında babalarında depresif belirtiler (örneğin üzüntü, hüzün veya depresif ruh hali) gözlenen çocuklar, 9 yaşına geldiklerinde:

• Huzursuzluk, meydan okuma ve öfke gibi davranışlar sergileme olasılığı daha yüksekti.
• İş birliği ve özsaygı düzeyleri daha düşüktü.

Dr. Schmitz, bu bağlantının birkaç nedenle açıklanabileceğini belirtiyor:

• Depresyon, ebeveynlik zorluklarına ve çocuğa daha az duygusal destek sağlanmasına yol açabilir.
• Evde çatışma veya diğer stres faktörlerini artırabilir.

Neden Önemli?

ABD’de babaların %8-13’ü çocuklarının erken yıllarında depresyondan etkileniyor. Bu oran, annenin de doğum sonrası depresyon yaşadığı durumlarda %50’ye kadar yükselebiliyor. Ancak babanın ruh sağlığı, genellikle doğum sonrası dönemin ötesinde incelenmiyor ve çocukların davranışlarıyla bağlantısı yeterince araştırılmıyor.

Bu çalışma, ABD’de nüfus temelli bir örneklemle babanın depresyonu ve okul çağındaki çocukların davranışları arasında kesin bir bağlantı kuran ilk araştırmalardan biri. Bulgular, babalarda depresyon belirtilerini erken tespit etmeye ve destekleyici müdahaleler geliştirmeye yönelik adımların önemini vurguluyor.

Umut Veren Bir Çözüm

Babanın depresyonu, çocukların zorlayıcı davranışlarıyla bağlantılı olsa da, Dr. Schmitz bu durumun umut verici bir yönü olduğunu vurguluyor: “Erken tespit ve müdahale, yalnızca babaların değil, çocukların da refahını iyileştirebilir.”

Dr. Schmitz, ebeveynlerin çocuklarına rol model olabileceğini ekliyor: “Ebeveynler olarak, zorlandığımızda yardım aradığımızı gösterirsek, bu, çocukların ömür boyu taşıyacağı bir ders olur.”

Gelecek İçin Öneriler

Araştırma, çocuk doktorlarının babaların ruh sağlığını değerlendirme süreçlerine daha fazla dahil edilmesi gerektiğini gösteriyor. Ayrıca, babalara özel destek programlarının geliştirilmesi, ailelerin genel refahını artırabilir.

Yayın Tarihi ve Kaynak

Yayın Tarihi: 19 Nisan 2025
Kaynak: Rutgers Üniversitesi
Referans: Kristine Schmitz, Kelly Noonan, Hope Corman, Jenny M. Nguyen, Manuel E. Jimenez, Nancy E. Reichman. Paternal Depression at Kindergarten Entry and Teacher-Reported Behavior at Age 9 Years. American Journal of Preventive Medicine, 2025; DOI: 10.1016/j.amepre.2025.01.017