Duodenal Kanser Önlemede Yeni Yaklaşım

Duodenal Kanseri Önlemede Yeni Bir Yol: Bonn Araştırmacıları FAP’de Bağışıklık Hücrelerini Hedefliyor

Bonn Üniversitesi Hastanesi ve ImmunoSensation2 Mükemmeliyet Kümesi araştırmacıları, familial adenomatous polipozis (FAP) hastalarında duodenal kanser riskini artıran bir bağışıklık mekanizması keşfetti. FAP hastalarının duodenumunda IL-17A üreten ILC3 bağışıklık hücrelerinin arttığı ve bu hücrelerin reaktif oksijen türleri (ROS) üretimini tetikleyerek DNA hasarına yol açtığı bulundu. IL-17A’yı hedefleyen tedaviler, endoskopik izlemeye ek olarak duodenal kanseri önlemede umut verici bir strateji olabilir. Bulgular Nature Communications’ta yayımlandı.

FAP ve Duodenal Kanser Riski

Familial adenomatous polipozis (FAP), kalıtsal bir hastalık olup, bağırsak kanseri riskinin yanı sıra duodenal kanser riskini de önemli ölçüde artırır. Şu anda mevcut tek tedavi, kanser öncüsü polip’lerin çıkarılması için düzenli endoskopik izlemdir, ancak bu yöntem bile riskler taşır. Bonn Üniversitesi Hastanesi (UKB) ve Bonn Üniversitesi ImmunoSensation2 Mükemmeliyet Kümesi’nden araştırmacılar, yerel bağışıklık sisteminde kanser gelişimini tetikleyen bir mekanizma keşfetti. Bu bulgu, FAP hastalarında duodenal kanseri önlemek için yeni bir tedavi yaklaşımı sunabilir.

Bağışıklık Hücrelerinin Rolü

Araştırmacılar, FAP hastalarının duodenumunda 3. grup doğal lenfoid hücreler (ILC3)’ün, özellikle polip ve kanserli bölgelerin yakınında, belirgin şekilde arttığını tespit etti. UKB Tıbbi Kliniği I ve Ulusal Kalıtsal Tümör Hastalıkları Merkezi’nden kıdemli doktor Dr. Robert Hüneburg, “Bu hücrelerin mukozada, özellikle polip ve kanserli alanların çevresinde arttığını gözlemledik,” diyor.

Bu ILC3’ler, interlökin-17A (IL-17A) adı verilen bir nörotransmitter üretiyor. IL-17A, bağırsak hücrelerini reaktif oksijen türleri (ROS) üretimine teşvik ediyor. Yüksek ROS konsantrasyonları, hücrelerin genetik materyalinde hasara yol açarak kanser gelişimini tetikleyebiliyor. ImmunoSensation2’de doktora öğrencisi olarak araştırmayı yürüten Dr. Kim Melanie Kaiser, “DNA hasarı, kanser gelişimini hızlandıran bilinen bir faktördür,” diyor.

Yeni Bir Önleme Stratejisi

Araştırmacılar, FAP hastalarının duodenumunda IL-17A üreten ILC3’lerin artmasının, kanser gelişimini destekleyen bir yerel ortam yarattığını öne sürüyor. UKB Tıbbi Kliniği I Müdür Yardımcısı ve Doğuştan Hücresel Bağışıklık Laboratuvarı’ndan Prof. Dr. Jacob Nattermann, “Bu bağışıklık hücrelerini veya özellikle IL-17A’yı duodenumda doğrudan hedeflemek, FAP hastalarında duodenal kanseri önlemede umut verici bir yaklaşım olabilir. Bu, endoskopik izlemeye ek olarak acilen ihtiyaç duyulan bir tedavi seçeneği sunar,” diyor.

Çalışmanın Bulguları ve Gelecek Adımlar

Çalışma, FAP hastalarının duodenal mukozasında ILC3’lerin toplam sıklığının, kontrol grubuna kıyasla normal dokuda arttığını ve adenoma dokusunda en yüksek seviyeye ulaştığını gösterdi. Özellikle NKp44-negatif ILC3’ler’in IL-17A üretimindeki artışı, duodenum-spesifik bir etki olarak belirlendi; kolonda benzer bir bulgu gözlenmedi. Ayrıca, IL1B, IL23A ve DL4 mRNA ifadelerinin FAP duodenal adenoma ve normal dokuda yükseldiği ve IL-17A+ NKp44- ILC3 sıklığıyla pozitif korelasyon gösterdiği bulundu. Fonksiyonel çalışmalar, IL-17A ve aktif ILC3’lerin duodenal organoidlerde DUOX2 ve DUOXA2 ekspresyonunu indüklediğini, bu da kanseri teşvik eden H2O2 üretimini artırdığını ortaya koydu.

Araştırmacılar, IL-17A’yı veya ILC3’leri hedefleyen terapilerin, FAP hastalarında duodenal kanser riskini azaltabileceğini öne sürüyor. Bu yaklaşımın etkinliğini doğrulamak için daha fazla klinik çalışma planlanıyor.

İşbirliği ve Destek

Bu çalışma, Almanya’daki çeşitli araştırma kurumlarının iş birliğiyle gerçekleştirildi. UKB Tıbbi Kliniği I liderliğinde yürütülen çalışmada, ImmunoSensation2 Mükemmeliyet Kümesi, Alman Nörodejeneratif Hastalıklar Merkezi (DZNE), Alman Romatizma Araştırma Merkezi (DRFZ) ve Ludwig-Maximilians-Universität (LMU) Münih önemli katkılar sağladı. Çalışma, DFG Öncelik Programı SPP 1937 “Doğuştan Lenfoid Hücreler” ve Alman Enfeksiyon Araştırma Merkezi (DZIF) kapsamında desteklendi.

Yayın Tarihi ve Kaynak: Çalışma, 25 Nisan 2025 tarihinde Nature Communications dergisinde yayınlandı.
Referans: Kim M. Kaiser ve diğerleri, “IL-17A-producing NKp44(−) group 3 innate lymphoid cells accumulate in Familial Adenomatous Polyposis duodenal tissue,” Nature Communications, 2025; 16 (1) DOI: 10.1038/s41467-025-58907-y.