Bugün yaşadıklarım, bu soruya yanıt bulmamızı sağlayabilir bence, anlatayım da kararı kendiniz verin. Olay sıcağı sıcağınayken yazmalı. Anlatması daha kolay olacağından şimdiki zaman eki kullandım, çünkü böyle daha iyi aktaracağımı düşünüyorum.
Emekli bir profesörün konuğuyum, kendisiyle tanışsanız profesör olduğunu tahmin edebilirsiniz ancak emekli olduğuna pek ihtimal vermezsiniz; zaten yaşını söylese inanmazsınız, çok daha genç gösteriyor. Demem o ki, bu hanım kendisine bakmış, bakıyor, bakmaya da devam edecek. Alışık olduğumuz ve merhametle baktığımız “çökmüş” yaşlılarımızdan değil kendisi ve eşi. Eşi de emekli bir profesör, o da karısı gibi dinç hatta yaşıyla oranlarsanız daha dinç aslında. İkisi de gençlere taş çıkartacak kadar zinde, enerjik ve sağlıklı.
Harvard Üniversitesi: “Glukozamin bazen işe yarar, bazen yaramaz”
Yemek yerken konu nasıl oldu bilmem glukozamin kondroitin takviyelerine geldi. Hocam kendisi de kullanmış bir süre ve dizlerinde yeni başlayan ağrıya iyi geldiğini düşünüyor, yine de kafasında soru işaretleri var. Bana da sordu, ben gıda takviyeleri araştırmaları konusunda yeni olduğumu söyledim, okurlarımın da bildiği gibi öyleyim ve araştırmadan, ciddi bilimsel referans olmadan pek bir şey söyleyemeyeceğimi ifade ettim. Yine de çevremde gözlemlediğim kadarıyla bazen işe yaradığını, bazen yaramadığını, söyledim, bir şey diyemem. O da “Evet,” dedi, “Harvard Medical School bültenlerine aboneyim ve bu konuyla ilgili gelen bir bültende de yeni ve kapsamlı bir araştırma irdelenerek bu tavsiye ediliyordu dedi: İşe yarıyorsa kullanın, yaramıyorsa kullanmayın.”
En güvendiğim eczacı: “Bazen işe yarar, bazen yaramaz ve bunu anlayabilirsiniz”
Biz Zinde Türkiye Market’te glukozamin kondroitin tablet de satıyoruz, en güvendiğim ek besin firması üretip sattığına göre bir bildikleri olmalı diyorum ama içime de bir kurt düştü. Şansımıza, Türkiye’nin en iyi eczacılarından biri olan bir arkadaşımla da bugün görüşmem gerektiğinden, onu hocanın evine davet ettim ve o da gelmeyi kabul etti. Çok geçmeden eve geldi, hoş beş derken ve ben çoktan glukozamini falan unutmuşken hocam karşısındaki eczacının yaman olduğunu anladı ve soruyu sordu: Glukozamin işe yarıyor mu?
Alanında çok iyi olan ve ek besinler konusunda da bizim toplamımızın 10 katı bilgiye sahip olan bu arkadaş bizim için o an bulunmaz bir nimetti, merakımızı gidereceğinden emindik, ya işe yarıyordu ya da yaramıyordu ve şimdi bunu öğrenecektik. Biz bu beklentiler içindeyken eczacı arkadaş ne dese beğenirsiniz: “Bazen işe yarar, bazen yaramaz.” Allah Allah, bunu Harvard da yazmış ama şu konuyu biraz daha açıkla dediğimizde açıkladı, size de özetleyeyim söylediklerini.
2 ayda işe yaramazsa bırakabilirsiniz
Glukozamin etkinliği kanıtlanan gıda takviyelerinden biridir ancak bazı gıda takviyeleri gibi herkeste işe yaramaz. Bununla ilgili yapılan çok fazla araştırma var ve en ciddilerinin ortak sonucuna göre bu takviye bazı hastalarda tedavi edici ya da açıkça tedaviye yardımcı etkide bulunuyor ancak bazılarında işe yaramıyor. Neden bazı kişilerde işe yarayıp bazılarında yaramadığının sebebi henüz tam olarak bilinmiyor. Bunun için en doğrusu, ihtiyacı bulunanların glukozamin kondroitin takviyesini iki ay denemesidir, iki ayda işe yaramazsa kullanmayı bırakabilir, büyük ihtimalle onda işe yaramayacaktır zaten.
Glukozamin işe yaradıysa 6 aydan sonra bırakabilirsiniz
Peki ya işe yaradıysa diye soruyor profesör, sürekli kullanmalı mı? Bildiğim en iyi eczacılarımızdan biri olan arkadaşım “Hayır,” diyor, “Eğer glukozamini iki ay kullandıysanız ve sizde işe yaradıysa devam edin ancak 6 ay sonra bırakın. Çünkü ihtiyacınız olan maddeyi üretmenizi destekler ve bu desteğe sürekli ihtiyacınız olmaz. Bir anlamda tedavi olmuş olursunuz. Aslında gıda takviyesi adı altında satılan bazı ciddi ürünler farmakolojik olarak bana göre ilaçtır ancak Amerikalılar akıllı olduğundan, ilaç olarak onay almak çok zor ve uzun süreceğinden gıda takviyesi adı altında böyle önemli bitkisel destekleri bulup üretip çabucak satışa sunuyorlar.” dedi.
Peki ya dozaj dedim
Cevaplar işe yarayıp yaramadığı hakkında merakımı gidermişti ancak benim aklımda hâlâ kendi marketimdeki glukozamin’ler vardı. Dozaj dedim, dozajlama bitkisel gıda takviyelerinde en önemli konulardan biridir. Biraz uzun sayılabilecek bir anlatıma başladı. Sonuç olarak satışına aracılık ettiğimiz glukozamin’lerin de gayet ideal dozajlarda olduğunu öğrendim ve içim rahatladı ancak hemen uyarayım, fazla glukozamin daha çok işe yaramıyormuş. Her etken maddede dozajın anlamlı bir eşik değerinden fazla olması gerekir ancak bazı gıda takviyelerinde daha yüksek dozaj daha iyidir diyemeyiz, glukozamin kondroitin de bunlardan biriymiş. Gerçi piyasada genelde birçok ürün ve marka düşük dozajlı ürün satıyor ve aslında esas sorunumuz bu bizim, buna da ayrı bir yazıda değineceğim ben.
Sonuç
Benim için uzun saatler süren bilimsel literatür taramalarına pek gerek kalmadı, yine de belki bu maddeyi daha etraflı araştırıp anlatırım ileride, belli olmaz. Fakat bu tip konularda kesinlikle kendimden daha çok güvendiğim ve şahsen bilimsel olarak oldukça yeterli bulduğum eczacı bunları söylediyse, kafamdaki soru işaretleri gitmiş demektir ve benim için konu kapanmıştır. Eğer siz de bana güveniyorsanız bu anlattıklarımı dikkate alarak glukozamin desteği kullanabilirsiniz. Ha bu arada, ben geçmiş senelerde diz ağrım için bu ürünün jellerini, yani merhemlerini kullandım bir süre ancak bir fayda gördüğümü düşünmüyorum. Sanıyorum merhem ve tablet farklı ve tablet daha etkili, bunu sormadım ancak birçok üründe zaten harici kullanım pek etkili değildir, sanırım bu konuda düşüncem doğru.
Genç yaşta yarış atları gibi koşmuş ve aktif sporu bırakıp quadriceps kasları güçsüzleştikten sonra bile bu hız merakından vazgeçmemiş biriyim. Tam da bu sebepten her iki dizini sakatlamış ve tam 3 senedir bu sakatlıktan muzdarip biriyim. Ne zaman quad güçlendirmeden koşu antrenmanlarına başlasam kendime söz veriyorum, “hız yapmayacağım bu sefer,” diyorum ancak dayanamıyorum ve yapıyorum. Sonra da en fazla 2 hafta sonra diz ağrılarım dayanılmaz noktaya geliyor ve koşamıyorum. Düzenli antrenmanlarıma başlayıp quad’larımı güçlendirdikten sonra bu sefer iki ay glukozamin takviyesi alarak şansımı tekrar deneyeceğim. Kendi adıma çıkardığım ders de bu oldu. Sağlıkla kalın, Zinde Türkiye’den ayrılmayın.
Mustafa Kemal İlşad ÖZKAN, 2009 yılından bu yana fitness ve spor camiasında çok çeşitli görev ve kademelerde çalışmıştır. Yüzlerce fitness makalesinin yanı sıra yayınlanmış 3 fitness kitabı bulunan Özkan, profesyonellere eğitim vermeye devam etmektedir.
İlk yorum yapan siz olun