Osteoporoz İlaçları Riskli, Spor Daha İyi

Osteoporoz (Kemik Erimesi) İlaçları Zararlı, Spor Faydalı

Yazan: Dr. Murat Kınıkoğlu

Kemik erimesi (osteoporoz) ilaçlarının yan tesirleri (reflü, gastrit, ülser) hakkında daha önce sizleri uyarmıştım (bakınız: Osteoporoz İlaçlarının Zararları). Yan tesirlerinden vazgeçtik, son çalışmalar bu ilaçların kırıkları engellemek bir yana tam tersine kırılmayı kolaylaştırdığı gösteriyor. New England Journal of Medicine dergisinde yayınlanan bir araştırma Fosamax, Actonel, Boniva ve Reclast gibi ilaçları 3-5 yıl kullananların faydadan çok zarar görebileceklerini gösterdi. Doktorlara önerilerde bulunan FDA, bu ilaçların uzun süreli kullanımının zararlı olabileceği konusunda doktorların uyarılmasına karar verdi.

Sertlik ve Sağlamlık Farklı Şeylerdir

Fırından aldığınız taze ekmeği ikiye büktüğünüzde kırılmaz. Ekmeği iki gün güneşin altında tuttuğunuzda sertleşir, koparmaya kalktığınızda kolayca kırılıp un ufak olur. Kemiklerimiz de aynı böyledir, sertleştirmek kırılmayı önlemez aksine kırılmayı kolaylaştırıcı bir rol oynar, yapısı bozulan kemik dokusu en ufak zorlamada kırılır. ABD’de dişçilerin implant uygulanacak hastaya “Daha önce kemik erimesi için ilaç kullandınız mı?” diye sormasının nedeni uzun süreli ilaç kullananlarda çene kemiğinin implantı tutma gücünün zayıflamasıdır.

Hangi Sporlar Faydalı

Kemikleri yeteri kadar sert olmayan hastalarıma iki şey öneriyorum:
1) D vitamini (güneşle, yeterince güneşlenemiyorsanız ağız yoluyla)
2) Düzenli spor.

Spor yapmadan kemikleri güçlü tutmak (hangi ilacı kullanırsanız kullanın) kesinlikle mümkün değildir. Yürümek, tabii ki televizyonun karşısında oturmaktan iyidir ancak sadece yürüyerek de kemiklerinizi sertleştiremezsiniz. Salına salına yapılan hafif tempolu bir yürüyüşün kemikleri zorlamayacağı için sağlamlık sağlayan sertlik artırıcı bir rolü çok azdır. Aslında yalnız kemiklerimize değil tüm organlarımızı güçlendirmek için kendisine ihtiyacımız olduğunu göstermemiz gerekir. Kaza sonrası bir süre kolunu bacağını kullanmayanlar çok iyi bilirler; kas kütleleri on gün gibi çok kısa bir sürede zayıflar. Bu hastaların röntgenini aldığımızda kemiklerin de eridiğini görürüz. İyileşme de aynı şekilde süratle olur, hastanın engeli kalkıp yürümeye çalışmaya başladığında, kolun bacağın kullanılmasıyla kas ve kemik yapısı süratle yerine gelir.

Bu ay (Mayıs 2012) Journal of Bone and Mineral Research dergisinde hangi sporların kemikleri güçlendirdiğini gösteren bir araştırma yayınlandı. Kemik sertliği ölçülen 800 kişi yaptıkları sporlara göre gruplara ayrılıyor ve beş yıl sonra kemik sertliği ölçümleri tekrar ediliyor. Haftada 4 saatten fazla darbeli spor yapanlarda kemik yoğunluğu % 1,3 oranında artıyor. Spor yapmayanların kemik yoğunluğu % 2,1 oranında azalıyor.

Sonuç olarak gün boyu masa başında oturarak çalışan bir kişide hem kas kütlesi yerini yağa bırakır hem de kemikler sertliğini kaybeder. Kemiklerinizin sertliğini artırmak için onları zorlamanız gerekir. Zorlamanın yolu yük bindiren (yük bindirmesi kaydıyla darbeli ya da darbesiz) sporlar yapmaktır. Darbeli sporlardan kastım ise tenis, futbol, voleybol, basketbol gibi koşmalı, zıplamalı sporlar yapmak veya eşofmanları giyip koşmaktır.

Osteoporoz, osteoporozu önlemek için neler yapılmalıdır, kemik erimesi, kemik erimesini engellemek gibi konular hakkında olup sağlıklı yaşam, spor ve egzersiz hakkında olan bu yazıda kullanılan telif haklarıyla korunan görseller: IBM Research Creative Commons lisanslarına uygun olarak kullanılmıştır.