Sağlık ve çevresel nedenlerle giderek daha fazla insan bitki temelli diyetlere yöneliyor, ancak BMC Medicine’da yayımlanan bir araştırmaya göre, bu durum en azından kadınlar için kemik zayıflığı riskini beraberinde getirebilir.
Çalışma, 35-69 yaş aralığındaki yaklaşık 26.000 İngiliz kadını kapsıyor ve hiç et tüketmeyenlerin, düzenli olarak et ve/veya balık yiyen kadınlara kıyasla kalça kırığı geçirme olasılığının daha yüksek olabileceğini gösterdi. Kadınlar, gıda sıklığı anketlerini doldurdu ve bu veriler, yaklaşık 20 yıllık takip süresince hastane kayıtlarıyla karşılaştırılarak kalça kırığı geçirenler belirlendi. Bu ilişkiyi anlamak ve doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var, ancak çalışma yazarları, düşük beden kitle indeksi (BMI) ve bazı besin eksikliklerinin rol oynayabileceğini düşünüyor.
Düşük BMI birçok sağlık durumu için faydalı olsa da, daha az yağ kütlesine sahip kişiler düşmelerde daha az yastıklama avantajına sahiptir ki bu, kalça kırıklarının başlıca nedenidir. Hayvansal gıdalar, kemik sağlığı için önemli olan protein, B12 vitamini ve D vitamini gibi temel besinlerin güvenilir kaynaklarıdır. Nitekim çalışmada, vejetaryenlerin haftada beş veya daha fazla kez et yiyenlere kıyasla daha düşük protein ve B12 vitamini alımı olduğu gözlendi.
Ancak vejetaryen diyete bağlı kalmak, kadınları kırılgan kemiklere mahkum etmez. Düzenli bir direnç antrenmanı programı sürdürmek ve tüm temel besin gereksinimlerini karşılayan çeşitli bir bitki temelli diyet, kemikleri güçlü tutmada uzun bir yol kat edebilir.
Bitki Temelli Diyet Yapanlarda Kemik Mineral Yoğunluğu Daha Düşük Olabilir
Zinde Türkiye Notu: Aşağıdaki pasajlara dayanak olan araştırma, çalışma grubunun sayıca azlığı nedeniyle çok kuvvetli olmamakla birlikte anlamlı olduğu için dergimizde bu pasajlara yer verdik. Zaten direnç egzersizlerinin kemik sağlığı üzerine katkısı tartışılmaz ve dolayısıyla vegan beslenenlerin de bundan fayda göreceğine kuşku yok ve onlar için bu daha kritik önemde olabilir. Öte yandan vegan ve vejetaryen beslenmeyle ilgili kapsamlı meta-analizleri incelemek her zaman daha iyi fikir verecektir.
Bitki temelli diyetler giderek popülerleşiyor ve vegan diyet uygulayanların kemik kırığı riskinin arttığı bildiriliyor. Ancak yeni bir çalışma, veganizm ve kemik kırıkları riskini ele almak için iyi haberler sunuyor.
“Veganizm, dünya çapında hızla artan bir trend ve giderek daha fazla insan tamamen bitki temelli bir diyete yöneliyor,” diyor çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Christian Muschitz, Viyana Tıp Üniversitesi’nden. “Çalışmamız, direnç antrenmanının, vegan bireylerde omnivorlara kıyasla azalmış kemik yapısını dengelediğini gösterdi.”
Araştırmacılar, 5 yıl boyunca bitki temelli diyet uygulayan 43 erkek ve kadın ile omnivor diyet uygulayan 45 erkek ve kadının verilerini karşılaştırdı. Veri analizi, haftada en az bir kez güç makineleri, serbest ağırlıklar veya vücut ağırlığı direnç egzersizleri yapan vegan katılımcıların, yapmayanlara göre daha güçlü kemiklere sahip olduğunu gösterdi. Direnç antrenmanı yapan veganlar ve omnivorlar benzer kemik yapılarına sahipti. Yazarlar, vegan diyeti uygulayanların egzersiz rutinlerine progresif direnç antrenmanını dahil etmelerini öneriyor.
Referans:
Veganizm ve kemik kırıkları üzerine yapılan çalışma, The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism’da yayımlandı (2022; doi:10.1210/clinem/dgac445).
Zinde Türkiye Sağlıklı Yaşam ve Spor Dergisi 2009 yılında kurularak bodytr.com adresinde 2014 yılındaki satışa kadar geçen sürede hizmet vermiş ve ülkenin en çok ziyaret edilen fitness sitesi olmuştu. 10 yıllık bir aradan sonra 2025 yılında tekrar etkinleşmiştir.
İlk yorum yapan siz olun