En İyi Koşu Ayakkabısı Hangisidir?

En İyi Koşu Ayakkabısı Nasıl Olmalıdır?

Yazan: Samime Ünlü Sonugüler

Her koşucu ne kadar antrenman yaptığı ve koşu stili konusunda tektir ve bütün koşuculara tam olarak uyan mükemmel bir koşu ayakkabısı yoktur. Her koşucu, kendisi için en iyi olan ayakkabıyı değerlendirebilmek ve seçmek zorundadır. En iyi koşu ayakkabısı ayağınızın şekline, biyomekaniğinize ve koşma mesafenize bağlıdır. Koşu ayakkabıları yoldan ayaklarınızı korumak, farklı yüzeylerde çekiş sağlamak, yastıklamayla şoku emmek ve ayaklarınızı desteklemek üzere tasarlanmışlardır.

Koşu ayakkabısı seçerken en önemli unsur ayak tipinizdir (Ayak tipleri konusunda bilgi sahibi olmak ve ayak tipinizi öğrenmek istiyorsanız Doğru Spor Ayakkabısı Nasıl Seçilir? başlıklı yazımıza bakınız). Diğer dikkat edeceğiniz şey de koşu yapacağınız zemindir. Şimdi öncelikle ayak tipine uygun koşu ayakkabılarının özelliklerini inceleyelim.

Ayak Tipine Göre Koşu Ayakkabıları

Aşağıda, üç ana tipteki ayak yapısıyla, ayakkabısız çıplak bir şekilde yere basıldığında, zeminde oluşan basıncı grafiksel olarak görebilirsiniz.

1) Düşük Kemerli (Overpronated) Ayaklar İçin Koşu Ayakkabısı

Düşük kemerli ya da başka bir deyişle düztaban ayaklar, koşarken zemine topukla basma eğiliminde olacaktır. Sonra ağırlık ayak boyunca transfer olacak ve ayak çok fazla geri dönecektir. Düşük kemerli ayak, bu özelliği nedeniyle daha fazla hareket kontrolüne sahip bir koşu ayakkabısı gerektirir.

Hareket kontrolüne sahip koşu ayakkabıları, ağırlığın ayak boyunca transfer olması sırasında ayağın aşırı içe dönmesini engeller. Denge ya da destek için ayakkabının orta tabanının iç tarafına sert bir malzemeye yastıklama yapılır. Ayakkabının sert olması hareket kontrolünü daha iyi sağlar. Daha fazla dayanıklılık için dış tabanın karbon kauçuktan yapılmış olmasına dikkat edin.

2) Normal Ayaklar (Regular veya Neutral) İçin Koşu Ayakkabısı

Normal bir ayak, koşarken de normal bir harekete sahip olacaktır. Ayak, topuğun dış bölümüne hafifçe basacaktır. Ağırlık ayak boyunca transfer olurken hafifçe uca doğru ileri yuvarlanır. Bu şokun emilimine yardım eder. Bu şekildeki normal ayaklar dengeli bir koşu ayakkabısına ihtiyaç duyar.

Dengeli koşu ayakkabıları diğer koşu ayakkabısı tiplerinin sahip olduğu elementlere az derecede sahiptir. Bazıları da hareket kontrolü ve yastıklama özelliklerine sahiptir. Bu yapı, yaralanmaları minimuma indirmeye yardımcı olur. Dış tabanı karbon kauçuk olabilir.

3)Yüksek Kemerli (Underpronated) Ayaklar İçin Koşu Ayakkabıları

Yüksek kemerli ayak, koşu sırasında yere topuğun orta bölümüne yakın bir noktadan basma eğilimindedir. Ağırlık ayak boyunca transfer olurken hafif bir dönme yapar. Bu hareket şok emilimi için iyi değildir. Bu nedenle yüksek kemerli ayaklar için olan koşu ayakkabıları yastıklama gerektirir.

Yastıklamalı koşu ayakkabıları diğerlerine göre daha fazla yastıklama malzemesi içerir. Bu ayakkabı, yüksek kemerli ayağın eksiği olan ayağın dönüşünü destekler. Bu ayak tipinin ihtiyacı olan şey, dönme ve yastıklama özelliklerinin kombine edilip üstün şok emiliminin sağlanmasıdır. Eğer koşu yaralanmaya neden oluyorsa yüksek kemerli bir ayak ortez astarına ihtiyaç duyabilir. Yastıklamalı ayakkabılar daha fazla esneme eğilimindedir.

Zemine Uygun Koşu Ayakkabıları

Koşu etkinliğinin yapıldığı zemine göre de koşu ayakkabıları farklılık gösterir. Bunlar patika koşusu, yol koşusu ve pist koşusudur. Yol, pist ve patika koşu ayakkabıları birbirinden tamamen farklıdır. Birinde zemin düzken diğerinde ıslak, kaygan ve engebeli bir arazidir.

Yol ve Pist Koşu Ayakkabısı

Bunlar uzun ve sağlam bir taban üzerinde ince bir lastiğe sahiptirler. Bu ayakkabı pistlerde koşmak için de uygundur.

Yol ve Patika Koşu Ayakkabısı

Bu ayakkabılar patika, yürüyüş yolları ve normal yollarda koşmak içindir. Ayakkabının altında düzensiz ve çakıl taşı zeminlerle başa çıkabilmek için tırtıllar vardır.

Yol Dışı Koşu Ayakkabıları

Düzgün yollar dışındaki doğal arazilerde kullanılacak koşu ayakkabılarında, kavrama çok önemlidir. Kayalık, değişik arazi ve yol dışı koşullarda yürüyüş ve hafif tepe yürüyüşlerinde de bu tip koşu ayakkabıları uygundur. Ayakkabının tabanında derin tırtıllar vardır.

En İyi Koşu Ayakkabıları Hakkında Son Söz

Koşu ayakkabısının taşıması gereken temel özellikleri özetleyecek olursak;

• Üstün yastıklama
• Doğru yerden esneme
• Denge ya da hareket kontrolü
• Yollar üzerinde çekiş gücü
• Denge ve gerekli yerde sertlik
• Gece yansıtma
• Nefes alabilirlik

İyi kalite koşu ayakkabıları vücut ağırlığının 2,5 katı şoku emmek üzere tasarlanmıştır ve kilometreler boyunca ayak, bacak ve tüm vücudun tekrarlanan bir şekilde maruz kaldığı stresten en iyi şekilde koruma sağlarlar. Sizin için en doğru olan ayakkabıyı seçmeniz konusunda umarım işe yarar bilgiler edinmişsinizdir. Sağlıklı ve sportif günler geçirmeniz dileğiyle.

KAYNAKLAR:
www.fitnesbegin.com
www.dickssportinggoods.com
www.coolrunning.com
www.momentumsports.com
www.sierratradingpost.com
www.buzzle.com

En iyi koşu ayakkabıları hangileridir, nasıl olmalıdır, nasıl seçilir hakkında olup spor ayakkabısı, sağlıklı yaşam (fitness) ve spor konularıyla dolaylı yoldan ilgili olan bu yazıda kullanılan telif haklarıyla korunan görseller: Josiah Mackenzie, Sangudo ve Phil Roeder Creative Commons lisanslarına uygun olarak kullanılmıştır.