
Yaşlı Yetişkinler Çocuklara Kıyasla Kuş Gribi Enfeksiyonlarına Daha Dirençli Olabilir
Pensilvanya Üniversitesi Perelman Tıp Fakültesi tarafından yapılan yeni bir araştırma, daha önce belirli mevsimsel grip virüslerine maruz kalmış bireylerin H5N1 kuş gribi virüsüne karşı çapraz reaktif bağışıklık geliştirdiğini ortaya koyuyor. 1968’den önce dolaşımda olan mevsimsel grip virüslerine maruz kalan yaşlı yetişkinlerin, H5N1 kuş gribi virüsüne bağlanan antikorlara sahip olma olasılığı daha yüksek bulundu. Nature Medicine dergisinde yayımlanan bu bulgular, genç yetişkinlerin ve çocukların, şu anda kuşlar ve sığırlarda dolaşan türe özel olarak uyarlanmamış olsalar bile, H5N1 aşılarından daha fazla fayda sağlayabileceğini gösteriyor.
Araştırmanın kıdemli yazarı ve Mikrobiyoloji Profesörü Scott Hensley, “Erken çocukluk dönemindeki grip maruziyetlerinin ömür boyu süren bağışıklık tepkileri oluşturabileceğini biliyoruz,” diyor. “Yıllar önce H1N1 ve H3N2 virüsleri tarafından tetiklenen antikor tepkilerinin, günümüzde dolaşan H5N1 kuş virüsleriyle çapraz reaksiyona girebileceğini bulduk. Bu çapraz reaktif antikorların çoğu enfeksiyonları önleyemese de, bir H5N1 pandemisi durumunda hastalığı sınırlayabilir.”
Hızla Değişen Bir Virüse Karşı Potansiyel Koruma
H5N1 virüsleri uzun yıllardır kuşlar arasında dolaşıyor, ancak son zamanlarda ortaya çıkan clade 2.3.4.4b H5N1 adlı yeni bir versiyon sığırlarda da yayılmaya başladı. Bu mevcut H5N1 türü, insan üst solunum yollarındaki reseptörlere iyi bağlanamıyor, ancak memeliler arasında yaygın dolaşımı, virüsün insan solunum yolu hücrelerini enfekte etmesine ve bulaşıcılığını artırmasına yardımcı olacak mutasyonlara yol açabilir. Eğer bu gerçekleşirse, H5N1 insanlardan insanlara yayılmaya başlayabilir.
Grip virüsleri, hemaglutinin ve nöraminidaz adlı iki lolipop şeklindeki proteinle kaplıdır ve virüsler bu proteinlere göre adlandırılır (örneğin, H5N1). Bu proteinler, virüsün sağlıklı hücrelere tutunmasını ve enfeksiyon sürecini başlatmasını sağlar. Mevcut grip aşıları, öncelikle hemaglutinin proteinlerini tanıyan ve bunların hücreleri enfekte etmesini engelleyen antikorlar üretir. Hemaglutinin proteinlerinin lolipop “başları” daha sık evrim geçirirken, “sap” olarak adlandırılan kısımlar daha yavaş değişir.
Araştırmacılar, 1927 ile 2016 yılları arasında doğmuş 150’den fazla kişinin kan örneklerini analiz ederek, H5N1 de dahil olmak üzere farklı grip virüslerinin sap proteinlerini hedefleyen antikorları test etti. 1968’den önce doğan ve çocukluklarında H1N1 veya H2N2’ye maruz kalmış yaşlı yetişkinlerin kan örneklerinde, H5N1 virüsünün sapına bağlanabilen daha yüksek antikor seviyeleri tespit edildi. Bir bireyin doğum yılı, kanındaki H5N1 ile savaşan antikor miktarıyla yakından ilişkiliydi. Mevsimsel grip virüslerine maruz kalmamış küçük çocuklar ise H5N1 ile mücadele edebilecek düşük antikor seviyelerine sahipti.
Mevcut Aşılar Etkili Olabilir
Farklı doğum yıllarındaki bireylerin H5N1 aşılarına nasıl tepki verdiğini belirlemek için araştırmacılar, 1918 ile 2003 yılları arasında doğmuş ayrı bir gruptan, 2004 H5N1 aşısıyla aşılanmadan önce ve sonra kan örnekleri aldı. Bu aşı, şu anda dolaşan clade 2.3.4.4b H5N1 virüsüyle tam olarak eşleşmiyordu.
İlk bulgularla uyumlu olarak, yaşlı yetişkinlerin aşıdan önce H5 saplarına bağlanabilen daha fazla antikoru vardı. Aşıdan sonra, H5 sap antikorları yaşlı yetişkinlerde hafifçe artarken, çocuklarda önemli ölçüde yükseldi. Bu antikorlar, hem 2004 H5N1 virüsüne hem de günümüzde dolaşan clade 2.3.4.4b H5N1 virüsüne bağlandı.
Hensley, “Bir H5N1 pandemisi durumunda, tüm yaş grupları büyük olasılıkla oldukça hassas olacak, ancak en yüksek hastalık yükü çocuklarda olabilir,” diyor. “Eğer öyleyse, H5N1 aşılarında çocuklar önceliklendirilmeli.”
Bu araştırma, Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü tarafından desteklendi (75N93021C00015, R01AI08686).
Çalışmanın Teknik Detayları
Yayın Tarihi: 13 Mart 2025
Kaynak: University of Pennsylvania School of Medicine
Bilimsel Referans:
Garretson, T. A., Liu, J., Li, S. H., Santos, J. J. S., Hogan, G., Vieira, M. C., Furey, C., Atkinson, R. K., Ye, N., Ort, J. T., Kim, K., Hernandez, K. A., Eilola, T., Schultz, D. C., Cherry, S., Cobey, S., & Hensley, S. E. (2025). Immune history shapes human antibody responses to H5N1 influenza viruses. Nature Medicine. DOI: 10.1038/s41591-025-03599-6
İlk yorum yapan siz olun