Bilim İnsanları Popüler Plastik Oyuncaklarda Gizli Toksik Metaller Buldu
Brezilya’da 70 Oyuncak İncelendi: Sonuçlar Şok Edici!
São Paulo Üniversitesi ve Federal Alfenas Üniversitesi araştırmacıları, Brezilya’da satılan 70 farklı plastik oyuncağı (hem ithal hem yerli üretim) laboratuvarda didik didik etti. Bu çalışma, şimdiye kadar bir ülkede yapılan en geniş kapsamlı oyuncak toksisite araştırması oldu.
En korkutucu bulgular:
- Baryum: %44,3 oranında oyuncağın baryumu yasal sınırın 15 katına kadar çıktı! → Kalp ritim bozukluğu ve felç riski
- Kurşun: %32,9 oranında oyuncağın kurşunu sınırın 4 katına kadar çıktı! → Geri dönüşü olmayan beyin hasarı, zeka kaybı
- Antimon: %24,3 → Mide-bağırsak hasarı
- Krom: %20 → Kanser yapıcı
Toplam 21 farklı toksik element tespit edildi: kurşun, kadmiyum, arsenik, cıva, baryum, antimon…
Çocuklar Oyuncağı Ağzına Götürünce Ne Kadar Zehir Alıyor?
Araştırmacılar, oyuncakları yapay tükürük ve mide asidiyle yıkayarak “çocuğun ağzına götürmesi” senaryosunu simüle etti. Sonuç: Toplam metalin sadece %0,1 ila %7’si çözünüyor. Bu oran küçük gibi görünse de, toplam metal miktarı o kadar yüksek ki yine de çocuk için ciddi risk oluşturuyor.
Bu Sorun Sadece Brezilya’yı mı İlgilendiriyor? Hayır – Türkiye’de Durum Daha Kötü Olabilir!
Brezilya’da bile bu kadar yüksek oranlar çıkarken, Türkiye’de denetim çok daha zayıf. Ucuz oyuncakların %90’ı aynı Çin fabrikalarından geliyor. Piyasada “CE” etiketi sahte yapıştırılmış binlerce ürün var. Ticaret Bakanlığı’nın 2024-2025 denetim raporlarında da benzer şekilde kurşun ve ftalat aşımı tespit edildiği biliniyor.
Anne-Babalar Hemen Ne Yapmalı? 6 Altın Kural
- 3 yaş altı çocuklar için kesinlikle yumuşak plastik veya diş kaşıyıcı tipi oyuncak almayın
- Kokusu yoğun plastik kokan oyuncakları asla almayın (ftalat işareti)
- Oyuncağı alırken EN 71-3 sertifikası arayın (Avrupa migrasyon standardı)
- Yeni oyuncakları önce sirkeli suyla iyice yıkayın, 1-2 gün havalandırın
- Bej, kahverengi ve sarı renkli oyuncaklar daha riskli (çalışmada bu renklerde metal daha yüksek çıktı)
- Mümkünse ahşap, organik pamuk veya bilinen markaların sertifikalı ürünlerini tercih edin
Zinde Türkiye’nin Son Sözü
Bu çalışma bir kez daha gösteriyor ki: Çocuğunuzun sağlığı ucuz oyuncaktan çok daha değerli. 100-200 TL’lik bir oyuncak yerine 500-600 TL’lik sertifikalı bir oyuncak almak, ileride oluşabilecek sağlık masraflarının yanında hiçbir şeydir. Çocuklarınıza hediye alırken “en ucuz” değil, “en güvenli” olanı seçin.
Yayın Tarihi: 28 Kasım 2025
Kaynak: Fundação de Amparo à Pesquisa do Estado de São Paulo (FAPESP)
Orijinal Araştırma: Rocha BA, Gallimberti M, Savietto GH, ve ark. Potentially Toxic Elements in Brazilian Toys: A Bioaccessibility-Based Childhood Health Risk Assessment. Exposure and Health, 2025;17:1411. doi: 10.1007/s12403-025-00731-2
İlk yorum yapan siz olun