Her spor dalı belli bir donanım gerektirmektedir. Basketbol oyuncularının da sadece doğru ayakkabıya ihtiyaçları vardır. Basketbol gerçekten de ayakkabıların oyuncuyu oyuncu yaptığı bir spordur.
Aslında hepsi birbirine benzeyen tasarımlardan oluşan spor ayakkabılarını seçmek çok kolaymış gibi görünebilir. Boyutları ve stilleri değişebilirken, tasarımları oldukça standart ve tekdüzedir. Fakat doğru basketbol ayakkabısını seçerken dikkat edilmesi gereken özellikler vardır. Basketbol baş döndürücü bir dizi hamleyi içeren bir oyundur. Sürekli hareket, ani durma, yüksek atlama ve hızlı yanal hareketleri gerektirir. Denge ve koordinasyonu korurken ani yön değişiklikleri, hızlı sıçramalar yapmak gerekir. Bu tüm bedene yük bindirirken asıl baskı ayaklar üzerindedir. Bu nedenle ayakkabıların dayanıklılık, destek, kararlılık ve darbe emme özelliğini sunması gerekir. Oyun stili de göz önünde bulundurulması gereken diğer unsurdur.
Ayakkabının bileşenlerinin özelliklerinin önemi, oyuncunun oynama ihtiyaçları, fiziki yapısı ve atletik yetenekleri de değerlendirilmelidir.
Bir basketbol ayakkabısını giydiğinizde olabildiğince güvende olmalısınız. Bunun en önemli nedeni ayak yaralanmalarını önlemek ve ayağa destek sağlamaktır. Ayağa uygun olan bir basketbol ayakkabısı, başarılı hamleleri getirecektir.
Şimdi öncelikle bir basketbol ayakkabısının yapısını inceleyelim.
Basketbol Ayakkabısının Yapısı, Bölümleri ve Özellikleri
1) Üst Yüz
Basketbol ayakkabısının üst yüzü yumuşaktır ve görevi, oyun boyunca ayağı rahat ve güvende tutmasıdır.
Kesim
Basketbol ayakkabısının üst yüzünde en önemli unsurlardan birisi ayakkabının kesimidir. Yüksek, orta ve kısa olmak üzere üç çeşit kesim vardır:
Yüksek Kesim
Özellikle güç oyuncularının ve çok yönlü oyuncuların denge sağlamak için tercih ettiği modeldir. Yüksek kesim basketbol ayakkabısı, oyuncunun ayak bileğine büyük ölçüde destek yapan bir modeldir.
Orta Kesim
Yüksek kesimli ayakkabıların kısıtlayıcı olduğunu hisseden oyuncular tarafından tercih edilir ki onlar için hız, en büyük öneme sahiptir. Orta kesimli basketbol ayakkabıları, oyuncunun esnekliğini ve dönüş kabiliyetini artırır.
Düşük Kesim
Hafif olmasından dolayı tercih edilir, ayak bileğine destek sağlamaz. Daha az hıza gereksinim duyan oyuncular tercih ederler.
Üst Yüzde Kullanılan Malzemeler
Artık üst yüzde derinin yerini; dayanıklılık, denge, nefes alabilme ve esneklik özelliklerini sağlaması açısından deriyle sentetik ağların kombinasyonu almıştır. Deri daha dayanıklıdır fakat ileri teknoloji sayesinde, sentetik yüzler süper bir hafiflik ve denge sunma açısından popülerlik kazanmışlardır.
Kapatma Sistemleri
İyi bir kapatma sistemi; ani duruş ve hamlelerde, yanal hareketlerde ve aniden dönmelerde ayağı güvende tutacak ve rahat ettirecektir. Bağlama sisteminde kullanılan malzemeler:
Bağcık
İyi bir kapatma sistemi, bağcıkları olduğu yere sabitler. Böylece oyun esnasında tekrar tekrar çözüp bağlama gerektirmez ve oyunda istikrarı artırır. Artık günümüzde daha fazla denge sunmak için yeni bağlama sistemleri tasarlanmıştır.
Kemer
Bazı basketbol ayakkabılarında ayak bileğinin dönmesini engellemek ve daha fazla denge ve koruma sağlamak için üst bölümü saran bir kemer bulunur.
Fermuar
Bu yeni kullanılmaya başlanan bir sistemdir. Bazı koruyucu malzemelerle kaplanmıştır.
Cırt Cırt
Gerçekten kapalı kalma anlamında güvenilir bir destek sunmamaktadır.
Geniş Parmak Kutusu
Geniş bir parmak kutusu, parmakların sıkışmasını engeller. Eğer bu bölüm darsa kabarcıklara, batık tırnaklara ve nasıra neden olacaktır. Oyuncular basketbol ayakkabılarını daima ayaktayken denemelidir. Çünkü bu pozisyonda ayaklar uzar ve genişler. Ayaktaki en uzun parmakla ayakkabı arasında mutlaka boşluk olmalıdır.
2) Orta Taban
Bu bölüm, dış tabanla üst yüz arasındadır, yumuşak ve şok emici malzemeden yapılan bir tabakadır. Genellikle bir basketbol ayakkabısının en önemli bölümüdür ve bu sebeple son yirmi beş yıldır ayakkabı araştırmalarının odak noktasıdır. Yapısında yastıklama seviyesini ve şok emmeyi içeren malzemeler vardır. Bunlar yerden zıplayan bir oyuncunun kapasitesini etkileyebilir.
Yastıklama malzemesi olarak EVA, sıkıştırılmış EVA ve poliüretan kombinasyonları kullanılır. EVA hafif bir yastıklama yapar, poliüretan ise ağırdır fakat daha dayanıklıdır.
Hareket kontrolü için kullanılan sertlik malzemeleri ise orta taban ve iç bölümde kullanılır.
3) Dış Taban
Basketbol ayakkabının en altındaki taban bölümüdür ve genellikle kauçuktan yapılır.
• İyi bir basketbol ayakkabısının tabanı, denge ve bileğin dönmesini önleme açısından düz olmalı ve orta derecede geniş olmalıdır.
• Dış taban, parmakların yakınındaki ayaktopu bölgesinden bükülmelidir, ayak kemerinden bükülmesi uygun değildir. Bunu ayakkabıyı satın alırken elinizle büküp sınayarak görebilirsiniz.
• Balıksırtı desen oldukça yaygındır, hızlı hücum ve durmalarda yeterli çekiş sağlar.
• Birçok ayakkabı kapalı alanda oynamak için tasarlanmıştır. Açık sahalarda oynamak için daha dayanıklı bir dış tabana sahip ayakkabı seçmelisiniz.
Birçok spor dalında olduğu gibi basketbolda da ayaklar vücudun geri kalan kısmını destekler. Eğer ayakkabı seçiminiz doğru değilse kalça ve sırt problemleri olabilir. Bu nedenle ayağınızı maksimum koruyacak bir ayakkabı seçmelisiniz.
Basketbol ayakkabısı seçerken Doğru Spor Ayakkabısı Seçimi yazısındaki bilgilere ek olarak, basketbol sporuna özgü bazı farklı özellikleri de şöyle bir toparlayalım.
Basketbol Ayakkabısı Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
1) Öncelikle şu soruyu cevaplayın: Nasıl bir oyuncusunuz? Hızlı hareket etmeniz mi gerekiyor yoksa daha mı yavaş hareket ediyorsunuz buna karar vermelisiniz. Kendinize ve oyun tarzınıza göre uygun ayakkabılar değişir.
2) Bilek desteği açısından orta, düşük ve yüksek kesimler arasında karar verirken, daha önce verdiğimiz bilgilerden yararlanarak seçim yapınız.
3) Ayakkabınızı oturarak deneyin ve rahat olduğunuzdan emin olun. Dar bir ayakkabı kadar geniş bir ayakkabı da problemlere neden olacaktır.
4) Spor yapacağınız zemin açık mı, yoksa kapalı olacak? Açık sahada oynayacaksanız aşınmaya dirençli, dayanıklı tabanı olan bir basketbol ayakkabısı seçmelisiniz.
5) Basketbol ayaklarda çok fazla terlemeye neden olan bir spordur. Bu nedenle ayakkabının nefes alma özelliği olmasına dikkat ediniz.
6) Ayakkabının bağlama sistemi ayağı iyi sabitlemelidir. İyi sabitleyen kapama sistemleri, oyun esnasında açılmaz ve zor duruma düşmenizi engeller.
7) Basketbol ayakkabılarını, uzun süre dayanması açısından bu spor dalı dışında farklı bir amaç için giymeyiniz.
8) Erkek basketbol ayakkabıları kadın ayakkabılarına göre biraz daha geniş tasarlanmıştır. Bu nedenle kadınlar erkek ayakkabılarını giymemelidir. Aksi takdirde dengede sorun yaşarsınız.
9) Seçiminizde stil, renk ve markadan çok dayanıklılık, denge, hareket kontrolü, şok emme özelliği, esneklik, uyum ve rahatlık ön planda olmalıdır.
Basketbol Ayakkabıları Hakkında Son Söz
Seçtiğiniz basketbol ayakkabısı, bireysel başarınız açısından çok önemli olacaktır. İdeal basketbol ayakkabısı, spor esnasındaki ihtiyaçlarınızı karşılamalı ve ayağınızın üstündeki ikinci bir cilt gibi rahat olmalıdır. Büyük basketbol oyuncularının başarısında, giydikleri ayakkabının çok önemli bir rolü vardır. Bu konuda en doğru seçimi yapmanızı dilerim.
Basketbol ayakkabıları nedir, nasıl olmalıdır, nasıl seçilir, en iyi basketbol ayakkabısı hangisidir konuları hakkında olup spor ayakkabısı, sağlıklı yaşam (fitness) ve spor konularıyla dolaylı yoldan ilgili olan bu yazıda kullanılan telif haklarıyla korunan görseller: kikfoto, wallace_lan, cliff1066™, clappstar ve chiaralily Creative Commons lisanslarına uygun olarak kullanılmıştır.
Zinde Türkiye Sağlıklı Yaşam ve Spor Dergisi 2009 yılında kurularak bodytr.com adresinde 2014 yılındaki satışa kadar geçen sürede hizmet vermiş ve ülkenin en çok ziyaret edilen fitness sitesi olmuştu. 10 yıllık bir aradan sonra 2025 yılında tekrar etkinleşmiştir.
İlk yorum yapan siz olun