Gece Kuşları Neden Daha Fazla Depresyon Riski Taşıyor?

Öğrenciler Üzerindeki Çalışma, Farkındalık, Uyku Alışkanlıkları ve Alkol Kullanımındaki Farklılıkların Daha Yüksek Depresyon Oranlarını Açıklamaya Yardımcı Olabileceğini Öneriyor

Farkındalık, uyku kalitesi ve alkol tüketimi, geç saatlere kadar ayakta kalanların neden daha fazla depresyon riski taşıdığını açıklamaya yardımcı olabilir. Bu bulgu, Surrey Üniversitesi’nden Simon Evans ve meslektaşları tarafından 19 Mart 2025’te PLOS One açık erişim dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmadan geliyor.

Daha önceki araştırmalar, geç saatlere kadar ayakta kalan “akşam kronotipi” olarak adlandırılan gece kuşlarının, erken kalkan “sabah kronotipi” insanlara kıyasla daha fazla depresyon belirtisi gösterdiğini ortaya koymuştu. Yeni çalışmada, Evans ve ekibi, 546 üniversite öğrencisinden çevrimiçi bir anketle veri topladı. Veriler, öğrencilerin uyku düzenleri, farkındalık düzeyleri, ruminasyon (tekrarlayan olumsuz düşünceler) eğilimleri, alkol kullanımı ile depresyon ve kaygı seviyelerine dair öz bildirimleri içeriyordu.

Çalışma, akşam kronotipindeki bireylerin depresyon riskinin belirgin şekilde daha yüksek olduğunu doğruladı ve bu bağlantının farkındalık, uyku kalitesi ve alkol tüketimindeki farklılıklarla açıklanabileceğini gösterdi. Ortalama olarak, akşam kronotipleri, sabah kronotiplerine kıyasla daha düşük uyku kalitesine, daha yüksek alkol tüketimine ve daha az farkındalıkla hareket etmeye sahipti.

Çalışmanın Sınırlamaları ve Çıkarımları

Çalışma, yalnızca tek bir zaman diliminden veri topladığı için kesitsel tasarımı nedeniyle neden-sonuç ilişkisini kanıtlamada sınırlı kaldı. Ayrıca, bulgular, çalışmaya dahil edilen üniversite öğrencilerinin dışındaki yaş gruplarına uygulanamayabilir. Bu uyarılar göz önünde bulundurulduğunda, yazarlar, özellikle genç yetişkinler arasında depresyon riskini azaltma potansiyeline sahip müdahalelerin farkındalık, uyku ve alkol kullanımı üzerine odaklanabileceği sonucuna vardı.

Yazarlar şunları ekliyor: “Birçok genç yetişkinin ruh sağlığı sorunları yaşadığı düşünüldüğünde, bu çalışma bulguları özellikle önemli. Genç yetişkinlerin çoğu geç saatlere kadar ayakta kalma eğiliminde ve sonuçlar, depresyon risklerini azaltmak için müdahalelerin nasıl uygulanabileceğini işaret ediyor.”

Çalışmanın Teknik Detayları

Yayın Tarihi: 19 Mart 2025
Kaynak: PLOS

Bilimsel Referans:
Sevim, G. Y., Law, T. Y., & Evans, S. L. (2025). Mindfulness mediates the association between chronotype and depressive symptoms in young adults. PLOS ONE, 20(3), e0319915. DOI: 10.1371/journal.pone.0319915