Bu yazı 9 Nisan 2014 tarihinde Zinde Türkiye Dergisi tarafından yazılmıştır.
Çeviren: Alperen Kademli
Peter D’Adamo tarafından 1997 yılında yazılan “Eat Right for your Type” (Kan Gubunuza Göre Beslenin) isimli kitap milyonlarca sattı. D’Adamo, beslenme şeklimizin kan gruplarına göre farklı olması gerektiğini iddia etmekte. Kendisine göre A kan grubuna sahip insanlar çoğunlukla sebze ile beslenmeli ve et tüketmekten kaçınmalı. 0 kan grubuna sahip insanlar çoğunlukla et tüketmeli. A grubu ve AB gruplarının ise diğer iki gruba göre daha ortalama bir beslenme düzenine sahip olmaları gerektiği belirtiliyor. Peki, bilim bu iddiaları destekliyor mu?
PLOS One’da yayımlanan yeni bir çalışmanın bu soruya cevabı “Hayır!”. Araştırmacılar Toronto’da 1500 katılımcının beslenme alışkanlılarını incelediler ve bu verileri katılımcıların kan grupları, kolesterol düzeyleri, tansiyonları gibi genel sağlık kriterleriyle karşılaştırdılar. Kan gruplarına göre “doğru” beslenen katılımcıların sağlık durumu, “doğru” beslenmeyen katılımcılardan daha mı iyi? Alakası bile yok.
İşin en iyi tarafı ise burada. Katılımcıların arasından A, B, AB veya 0 kan gruplarının diyetlerinden herhangi birini uygulayanların hepsinin de genel sağlık durumlarının daha iyi olduğu gözlemlendi. Uygulanan diyet ile kan grubunun birbirine uyup uymaması fark etmiyor. A grubu veya AB grubu diyeti ile beslenenlerde tansiyonun ve trigliseritlerin düşük olduğu gözlemlendi. Hatta A grubu diyetine uyanların belleri daha ince. 0 kan grubu diyetini uygulayanlarda da düşük trigliserit değerleri gözlemlendi.
Bu nasıl olur? Çünkü her kan grubuna özgü diyet önerilen arttırılmış yağsız et veya sebze miktarını içermektedir. Bu durum kan grubumuzdan bağımsız olarak daha sağlıklı olmamızı sağlar. Yani, kan grubunuza göre beslenmeye çalışmak boşu boşuna sarf edilen bir çabadır sadece. Önerilen kan grubu diyetlerinin herhangi birine uymak sağlığımızın gelişmesine katkıda bulunacaktır.
Bugüne kadar neden inanıldı ki?
Şu ana kadar herhangi birinin, neden farklı kan gruplarına göre farklı diyetlerin olması gerektiğine inandığını anlayamıyorum. Sanırım bu düşünce hepimizin özel olması gerektiği inancından köken alıyor ama aslında değiliz. Muhtemelen, eşsiz ve şimdiye kadar sadece sizde görülmüş bir durum varmış hissine kapıldığınızı biliyorum. Mesela siz AB grubundansınız. Balığın tadını sevmiyorsunuz. Oğlunuzun ise haftanın üç günü yolu Taco Bell’den geçen futbol antrenmanına arabayla götürülmesi gerekiyor. (Yazar burada sanırım balık sevmediğimiz için ve çocuğu götürürken yol üstünde Taco Bell olduğu için her gidişimizde oradan taco vs. yiyeceğimizi ima ediyor) Tahmin edin? Doğa umursamaz. Siz sadece insansınız. Genleriniz diyetinizle ve yaşam tarzınızla ilgili aldığınız kararlara cevap vermek üzere programlanmış. Hiçbir şey sizi bu seçimlerinizin sonuçlarından kaçıramaz. Bizler fizyolojik anlamda eşsiz kar tanelerinden oluşmuş bir toplum değiliz. Bizler kayda değer şekilde benzer ihtiyaçları olan insanlardan oluşmuş bir toplumuz. Bu gerçeği ne kadar erken kabul edersek hayatımız o kadar iyileşecektir.
Zinde Türkiye Notu: Dergi olarak, bu makaleye kaynaklık eden bilimsel araştırmayı kayda değer bulduğumuz için bu yazıyı çevirip sizlerle paylaştık. Her ne kadar 1500 katılımcı üzerinde çalışma yürütülmüş olsa da 1997 yılında ortaya atılan ve o günden bugüne kadar pek desteklenemeyen bu iddia için “çürütüldü” demek biraz iddialı bir kelime. Yine de bize sorarsanız ilgili diyet iddiası zaten pek ciddiye aldığımız bir şey değildi ve biz 5 yıldır bu diyeti destekleyen bir yazı yayımlamadığımız gibi, kimseye de önermemiştik. Ancak yine de buradaki iddialara karşılık veren ciddi bir makale bulursanız bize bildirin. Böyle bir makale olursa çevirip yayımlamayı ve bağlantısını bu yazının sonuna “cevap olarak” koymayı taahhüt ediyoruz.
Referans:
[1] Jingzhou Wang, et al. ABO Genotype, ‘Blood-Type’ Diet and Cardiometabolic Risk Factors. PLOS One. Published: January 15, 2014. DOI: 10.1371/journal.pone.0084749
Zinde Türkiye Sağlıklı Yaşam ve Spor Dergisi 2009 yılında kurularak bodytr.com adresinde 2014 yılındaki satışa kadar geçen sürede hizmet vermiş ve ülkenin en çok ziyaret edilen fitness sitesi olmuştu. 10 yıllık bir aradan sonra 2025 yılında tekrar etkinleşmiştir.
bunu nasil anlatacagimi bilmiuorum ama bir deneyeyim
kan dolasimi hizli olan biriyle kan dolasimi yavas olan bir insan ayni diyeti yaparsa sonuc degismeyecek mi?
ya da siz bu cumleyi toparlayip (anladiginizi dusunuyorum) izah edebilirsiniz.
Kemal Siren
10 Nisan 2014
Hiç bir kanıta ve mantığa dayanmayan bu saçmalığa o kadar çok insanın inanmış olması şaşırtıcı. Belki de değil.. Burçlar, homeopati, alkali beslenme, akupunktur ve reiki gibi saçmalıklara inanan milyonlarca insan var ne de olsa.
Ben bu çalışmanın çıkardığı doğru niteliğindeki sonuçtan önce de bunun yanlış olduğunu düşünerek 8 farklı diyetisyene ulaştım telefon aracılığıyla ve sorumu yönelttim. Aldığım cevaplardan biri:” Tabiki, hatta bununla ilgili çok ciddi çalışmalar yapıldı. Sizin kan grubunuz ne?” di. Ben başka bir şey demiyorum. Sevgili diyetisyene bilgi vereyim şimdi 😀
bunu nasil anlatacagimi bilmiuorum ama bir deneyeyim
kan dolasimi hizli olan biriyle kan dolasimi yavas olan bir insan ayni diyeti yaparsa sonuc degismeyecek mi?
ya da siz bu cumleyi toparlayip (anladiginizi dusunuyorum) izah edebilirsiniz.
Hiç bir kanıta ve mantığa dayanmayan bu saçmalığa o kadar çok insanın inanmış olması şaşırtıcı. Belki de değil.. Burçlar, homeopati, alkali beslenme, akupunktur ve reiki gibi saçmalıklara inanan milyonlarca insan var ne de olsa.
Ben bu çalışmanın çıkardığı doğru niteliğindeki sonuçtan önce de bunun yanlış olduğunu düşünerek 8 farklı diyetisyene ulaştım telefon aracılığıyla ve sorumu yönelttim. Aldığım cevaplardan biri:” Tabiki, hatta bununla ilgili çok ciddi çalışmalar yapıldı. Sizin kan grubunuz ne?” di. Ben başka bir şey demiyorum. Sevgili diyetisyene bilgi vereyim şimdi 😀