Bu yazı 30 Mart 2025 tarihinde Zinde Türkiye Dergisi tarafından yazılmıştır.
Annenin Yüksek Yağlı Diyeti Fetüste Karaciğer Stresine Neden Olabilir
Annenin yüksek yağ ve şeker içeren bir diyetle beslenmesi, doğmamış bebeklerinin karaciğerinde strese yol açabilir ve bu stres erken çocukluk dönemine kadar devam edebilir. Liver International dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, fetüsün safra asitlerindeki değişikliklere ışık tutuyor; bu değişiklikler, karaciğer hastalığının nasıl geliştiği ve ilerlediği üzerinde etkili.
Safra asitleri normalde sindirime yardımcı olur ve ince bağırsakta besinsel yağların emilimini sağlar. Ancak aşırı seviyelere ulaştıklarında toksik hale gelir ve karaciğere zarar verebilir. Anne bu asitleri detoksifiye edebilirken, fetüs bu yeteneğe sahip değildir. Safra asitleri annede detoksifikasyon için geri dönebilir, ancak bu gerçekleşmezse fetüsün karaciğerinde birikir ve gelecekteki sorunların temelini oluşturur.
Bulgular, anne karnında fazla safra asidine erken maruz kalmanın, gençlerin %30’unu etkileyen metabolik disfonksiyonla ilişkili steatotik karaciğer hastalığı (MASLD)’nın erken gelişiminde önemli bir faktör olabileceğini gösteriyor.
Oklahoma Üniversitesi Sağlık Bilimleri’nde diyabet programlarından sorumlu rektör yardımcısı ve OU Health Harold Hamm Diyabet Merkezi Direktörü Jed Friedman, “Bu büyük bir halk sağlığı sorunu. Obez annelerin veya kötü bir diyetle beslenen annelerin,下一代’ı rahimden başlayarak obezite, diyabet ve diğer metabolik hastalıklara yatkın hale getirebileceğini biliyoruz; bu da anne ile bebek arasında bir kısır döngü oluşturuyor,” diyor.
Friedman, çalışmanın kıdemli ortak yazarı; diğer kıdemli yazar ise Colorado Üniversitesi Anschutz Tıp Kampüsü’nden Stephanie Wesolowski.
Yüksek Yağlı Diyetin Uzun Vadeli Etkileri
Çalışmada incelenen yavrular gençlik dönemine ulaştığında, karaciğerlerinde hasar gözlendi. Bu hasar, fibrozis (yara dokusu birikimi) ile bağlantılı kollajen adlı proteinin artışı ve fibroziste rol oynayan aktif karaciğer hücrelerini içeriyordu. Yüksek yağlı diyet, safra asidi işlenmesiyle ilgili bazı karaciğer genlerinin işleyişinde de değişikliklere yol açtı. Bu değişiklikler, yavruların sütten kesildikten sonra ne yediklerinden bağımsız olarak devam etti.
Ayrıca, anneleri yüksek yağlı diyetle beslenen yavrularda daha fazla safra kanalı hücresi (karaciğerden safra drenajı yapan hücreler) bulundu; bu, karaciğerin hasarı telafi etmeye çalıştığını düşündürüyor.
Friedman, “Bu çalışma, MASLD’nin anne karnında başladığına dair kanıtlar sunuyor ve bu durum en azından kısmen annenin yüksek yağlı diyetinden etkileniyor,” diyor. “Fetüslerde yüksek safra asidi seviyelerinin keşfi, MASLD’nin erken aşamaları ve kötüleşmeden önceki ilerleyişi hakkında içgörü sağlayabilir. Hamilelik sırasında annenin diyeti, bebeğin gelecekteki sağlığını şekillendirmede güçlü bir rol oynar. Sağlıklı besin seçimleri yaparak anneler, çocuklarının ileride MASLD gibi metabolik hastalıklar geliştirme riskini azaltabilir.”
Çalışmanın Teknik Detayları
Yayın Tarihi: 13 Mart 2025 Kaynak:University of Oklahoma
Bilimsel Referans: Nash, M. J., Dobrinskikh, E., Al‐Juboori, S. I., Janssen, R. C., Fernandes, J., Argabright, A., D’Alessandro, A., Kirigiti, M. A., Kievit, P., Aagaard, K. M., McCurdy, C. E., Gannon, M., Jones, K. L., Li, T., Friedman, J. E., & Wesolowski, S. R. (2025). Maternal Western Diet Programmes Bile Acid Dysregulation and Hepatic Fibrosis in Fetal and Juvenile Macaques. Liver International, 45(2). DOI: 10.1111/liv.16236
Zinde Türkiye Sağlıklı Yaşam ve Spor Dergisi 2009 yılında kurularak bodytr.com adresinde 2014 yılındaki satışa kadar geçen sürede hizmet vermiş ve ülkenin en çok ziyaret edilen fitness sitesi olmuştu. 10 yıllık bir aradan sonra 2025 yılında tekrar etkinleşmiştir.
İlk yorum yapan siz olun